Các hình thức nhượng quyền thương hiệu trong kinh doanh

Nhượng quyền là hình thức kinh doanh được phát triển trong nhiều lĩnh vực. Trong đó bên nhượng quyền phải cấp cho bên nhận quyền quyền kinh doanh dựa trên tài sản trí tuệ. Bài viết dưới đây, CNV sẽ giới thiệu chi tiết về hình thức nhượng quyền kinh doanh.

Nhượng quyền thương hiệu là gì?

Nhượng quyền thương hiệu là một mô hình kinh doanh trong đó một bên (gọi là bên nhượng quyền) cho phép một bên khác (gọi là bên nhận quyền) sử dụng thương hiệu, quy trình kinh doanh và hệ thống vận hành của mình để kinh doanh và phát triển thị trường. Đổi lại, bên nhận quyền phải trả cho bên nhượng quyền một khoản phí (thường là phí nhượng quyền hoặc phần trăm doanh thu).

Các hình thức nhượng quyền thương hiệu

Dưới đây là 6 hình thức nhượng quyền thương hiệu, mỗi hình thức sẽ có những tính chất đặc thù riêng.

Nhượng quyền toàn bộ mô hình kinh doanh

Hình thức nhượng quyền mô hình kinh doanh cho phép bên nhận quyền sử dụng thương hiệu của bên nhượng quyền. Bên nhận quyền sẽ được cung cấp toàn bộ hệ thống vận hành và chiến lược tiếp thị cho sản phẩm hoặc dịch vụ. Bên nhượng quyền cung cấp kế hoạch chi tiết, quy trình liên quan, đồng thời hỗ trợ đào tạo nhân sự và hỗ trợ một phần chi phí ban đầu cho đối tác.

Ví dụ: Chuỗi cửa hàng MCDonald’s hay Starbucks hoạt động theo mô hình nhượng quyền.

Xem thêm: Mô hình kinh doanh B2B ở Việt Nam

Nhượng quyền sản phẩm

Nhượng quyền sản phẩm là hình thức nhượng quyền mà bên nhận quyền được phép bán sản phẩm do bên nhượng quyền sản xuất hoặc cung cấp, sử dụng thương hiệu và nhãn hiệu của bên nhượng quyền. Trong mô hình này, mối quan hệ tập trung vào việc phân phối và bán sản phẩm cụ thể, thay vì toàn bộ hệ thống vận hành của doanh nghiệp.

Nhượng quyền đầu tư

Nhượng quyền đầu tư là bên nhận quyền đầu tư vốn vào việc xây dựng, sở hữu và điều hành một doanh nghiệp theo mô hình đã được bên nhượng quyền thiết lập. Thông thường, các dự án nhượng quyền đầu tư có quy mô lớn, yêu cầu vốn đầu tư cao, và bên nhận quyền đóng vai trò là nhà đầu tư chính, chịu trách nhiệm quản lý tài sản và hoạt động kinh doanh.

Với hình thức này thì các bên nhận quyền đầu tư, sẽ tham gia góp vốn để quản lý, giám sát dự án, góp phần tạo ra lợi nhuận sau đó thu hồi vốn và lợi nhuận tăng thêm.

Nhượng quyền công việc kinh doanh

Nhượng quyền công việc kinh doanh là hình thức nhượng quyền phổ biến nhất, trong đó bên nhượng quyền cung cấp cho bên nhận quyền không chỉ quyền sử dụng thương hiệu mà còn toàn bộ mô hình kinh doanh, bao gồm hệ thống vận hành, quy trình quản lý, đào tạo, tiếp thị, và hỗ trợ liên tục.

Nhượng quyền có tham gia quản lý

Nhượng quyền có tham gia quản lý là một hình thức nhượng quyền trong đó bên nhận quyền không chỉ đầu tư vốn mà còn trực tiếp tham gia vào việc quản lý và điều hành hoạt động kinh doanh hàng ngày. Trong mô hình này, bên nhượng quyền cung cấp thương hiệu, mô hình kinh doanh, và hỗ trợ cần thiết, nhưng bên nhận quyền chịu trách nhiệm giám sát hoạt động và đảm bảo hiệu quả kinh doanh.

Nhượng quyền chuyển đổi

Nhượng quyền chuyển đổi là một hình thức nhượng quyền trong đó các doanh nghiệp hiện tại, vốn đã hoạt động độc lập, chuyển đổi thành một phần của hệ thống nhượng quyền. Doanh nghiệp sẽ sử dụng thương hiệu, mô hình kinh doanh, và hệ thống của bên nhượng quyền nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và mở rộng khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Xem thêm: Kinh doanh thương mại điện tử là gì?

Ưu nhược điểm của hình thức nhượng quyền thương hiệu

Đối với bên nhượng quyền thương hiệu

Ưu điểm

• Tận dụng vốn từ bên nhận quyền: Bên nhận quyền đầu tư vốn vào mô hình kinh doanh, giúp bên nhượng quyền mở rộng mà không cần chi phí đầu tư.
• Mở rộng nhanh chóng: Nhượng quyền giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô nhanh hơn, vượt qua các hạn chế về tài chính và nhân lực.
• Thương hiệu phủ sóng: Khi mở rộng, thương hiệu của doanh nghiệp được lan tỏa, tạo ra giá trị cho cả hai bên.
• Tăng lợi nhuận: Ngoài phí nhượng quyền, doanh nghiệp còn hưởng lợi từ việc bán sản phẩm và nguyên liệu cho bên nhận quyền.

Nhược điểm

• Mất kiểm soát kinh doanh: bên nhận quyền nắm quyền điều hành chính, khiến bên nhượng quyền gần như mất quyền kiểm soát.
• Dễ xảy ra tranh chấp: Bất đồng trong thỏa thuận kinh doanh có thể dẫn đến tranh chấp, gây tổn thất về kinh tế và thời gian cho cả hai bên.
• Tiêu tốn nguồn lực kiểm tra: bên nhận quyền để tránh hoạt động lệch chuẩn, nếu không sẽ gây hậu quả xấu.
• Ảnh hưởng uy tín thương hiệu: Nếu bên nhận quyền hoạt động không đúng quy chuẩn, uy tín của thương hiệu sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Đối với bên nhận nhượng quyền thương hiệu

Ưu điểm

• Áp dụng mô hình kinh doanh sẵn có: Bên nhận quyền chỉ cần thực thi theo hướng dẫn và tài liệu từ bên nhượng quyền với mô hình đã thiết lập.
• Thay vì tự xây dựng thương hiệu mới với nhiều rủi ro, bên nhận quyền hưởng lợi từ thương hiệu đã được khẳng định trên thị trường.
• Bên nhận quyền còn được hỗ trợ chiến lược quảng bá, tiếp thị và quy trình vận hành, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí.
• Bên nhượng quyền cung cấp chiến lược marketing đồng bộ và lời khuyên phát triển hiệu quả.
• Thương hiệu nhượng quyền đã có lượng khách hàng trung thành, giúp bên nhận quyền nhanh chóng xây dựng tệp khách hàng.
• Áp dụng mô hình kinh doanh uy tín giúp giảm thiểu rủi ro về sản phẩm và khách hàng.

Nhược điểm

• Không được toàn quyền sở hữu thương hiệu, chỉ được cấp phép để kinh doanh bằng mô hình nhượng quyền.
• Rủi ro hiệu ứng chuỗi nếu một trong những chi nhánh gặp phải vấn đề, những cửa hàng kinh doanh còn lại cũng bị ảnh hưởng.
• Kinh doanh nhượng quyền có quá nhiều chi nhánh ở phạm vi gần, tính cạnh tranh sẽ tăng lên.
• Thiếu sự đột phá trong kinh doanh khi bên nhận quyền phải tuân thủ theo hợp đồng đã ký với bên nhượng quyền.

Quy trình nhượng quyền thương hiệu

Dưới đây là các bước của quy trình nhượng quyền thường gặp

Bước 1: Thu thập thông tin cơ bản

Doanh nghiệp cần tiến hành nghiên cứu để xác định loại hình nhượng quyền mong muốn. Cần có ý tưởng, đưa ra kế hoạch và mục tiêu khi bắt đầu mô hình nhượng quyền. Sau đó, hãy bắt đầu lên danh sách các thương hiệu nhượng quyền mà bạn muốn đầu tư. Ưu tiên chọn những thương hiệu phù hợp với mục tiêu, ngân sách và khả năng kinh doanh của bạn.

Bước 2: Liên hệ với bên nhượng quyền

Sau khi tìm hiểu đầy đủ các thông tin, chính sách nhượng quyền của thương hiệu bạn hãy liên hệ với đại diện của nhượng quyền và lên lịch hẹn gặp. Gặp trực tiếp là cơ hội giúp bạn hiểu thêm về doanh nghiệp giúp bạn đưa ra những quyết định sáng suốt.

Bước 3: Đàm phán

Nếu các cuộc gặp mặt và đàm phán diễn ra thuận lợi và bên nhượng quyền đáp ứng được các tiêu chí thì bạn có thể tiếp tục xem xét các điều khoản hợp tác.

Bước 4: Ký thoả thuận

Nếu các điều khoản hợp tác được chấp nhận, hai bên sẽ đi đến ký kết hợp đồng chính thức. Nên cân nhắc thuê đại diện pháp lý để hỗ trợ mặt này đề đảm bảo các điều khoản hợp đồng rõ ràng và chính xác nhất.

Xem thêm: Vai trò của các trung gian trong kênh phân phối

Bài viết trên là tổng hợp những kiến thức liên quan đến nhượng quyền thương hiệu, hy vọng giúp bạn có được cái nhìn tổng quan nhất về hình thức kinh doanh này. Đừng quên theo dõi ngay CNV để cập nhật thêm nhiều nội dung hữu ích về Zalo.